Rendgenski pregled je jednostavan i bezbolan metod pregleda kojim se dobijaju slike unutrašnjih struktura tela. Zasniva se na apsorpciji jonizujućih X zraka u tkivima organizma, uz pomoć rendgenskog aparata.
Rendgenski aparat stvara X zrake koje usmerava na deo tela koji se pregleda. Gušća tkiva, kao što su kosti, apsorbuju mnogo više zraka te se prikazuju na rendgenogramu kao bela polja, dok se mekša tkiva, kao što su organi, prikazuju kao mnogo tamniji jer apsorbuju manje zraka. Kao krajnji rezultat snimanja dobija se rendgenski snimak. Snimke analiziraju radiolozi. U zavisnosti od vrste pregleda, snimanje obavljamo u stojećem, ležećem ili sedećem stavu, a uobičajeno pravimo dva snimka u dve različite ravni snimanja.
Pacijenti su veoma često zabrinuti zbog toga što će biti ozračeni tokom snimanja. Međutim, u našoj Poliklinici koristimo savremeni rendgenski aparat koji minimalno zrači.
Rendgenografija se najčešće koristi za ispitivanje koštano-zglobnog sistema.
U Poliklinici Dijagnostika centar, pored ispitivanja koštano-zglobnog sistema, radimo rendgenska ispitivanja respiratornog sistema, digestivnog i urinarnog trakta.
Pored klasičnih RTG snimanja, vršimo i posebna rendgenska snimanja uz upotrebu kontrastnih sredstava. Ova sredstva omogućavaju bolju vizualizaciju ispitivanog organa. Kontrastna sredstva u našoj poliklinici koristimo za preglede digestivnog trakta i urogenitalnog trakta.
Rendgenom možemo uočiti probleme kao što su:
● Promene na kostima i zglobovima – urođene promene, degenerativne promene, prelome, tumore
● Problemi kičme
● Bolesti sinusa
● Problemi sa srcem
● Problemi sa plućima, kao što su pneumonije i tumori pluća
● Problemi sa gutanjem, sa jednjakom, sa želucem i crevima - upale, ulkusi, polipi, karcinomi
● Problemi sa bubrezima, ureterima i mokraćnom bešikom
● Karcinom dojke
Priprema za pregled
Uobičajeno nije potrebna nikakva posebna priprema za pregled. Možete jesti i piti kao i obično, i nastaviti sa uzimanjem vaše redovne medikamentozne terapije.
Kod pregleda kod kojih se koriste kontrastna sredstva često je neophodna posebna priprema za pregled. Bićete zamoljeni da tokom nekoliko sati pre pregleda prekinete sa uzimanjem hrane i pića. O pripremi za pregled obavestiće Vas naše sestre i tehničari prilikom zakazivanja pregleda.
Posebna rendgenska snimanja
Pregled gornjeg dela digestivnog trakta je radiološka dijagnostička metoda snimanja jednjaka, želuca i početnog dela tankog creva (dvanaestopalačnog creva). Snimanje se vrši primenom rendgenskih zrakova i kontrastnog sredstva. Procedura je jednostavna i neinvazivna. Koristi se za dijagnostiku uzroka simptoma kao što su: otežano gutanje, bolovi u grudima i stomaku, refluks, neobjašnjeno povraćanje, krv u stolici. Pregledom se može uočiti čir na želucu i dvanaestopalačnom crevu, tumori, zapaljenja, hijatus hernija, postojanje stranog tela i suženje lumena gornjeg dela digestivnog trakta.
Jednjak – U normalnim uslovima, na nativnom rendgenskom pregledu, jednjak se ne može vizualizovati bez upotrebe kontrastnog sredstva. Za uočavanje reljefa sluzokože i lumena jednjaka obično koristimo barijumsku pastu ili jodno kontrastno sredstvo. Pre početka pregleda, radi se nativna radiografija kako bi se isključilo postojanje stranog tela u jednjaku i perforacija u digestivnom traktu. Nakon toga pacijent pije kontrastno sredstvo a tehničari prave nekoliko RTG snimaka, u različitim položajima. Snimanjem se dobijaju informacije o motilitetu jednjaka, aktu gutanja, morfologiji jednjaka a mogu se uočiti patološka stanja jednjaka, od kojih su najčešća: ahalazija, poremećaji motiliteta, karcinom jednjaka, suženje i proširene vene jednjaka. Na osnovu snimaka radiolog postavlja dijagnozu i upućuje na eventualno dodatno snimanje.
Želudac – pregled želuca nastavlja se na pregled jednjaka, takođe uz upotrebu kontrastnog sredstva u nekoliko položaja. Pregledom se dobijaju podaci o strukturi i morfologiji želuca, kao i o dinamici pražnjenja želuca.
Pasaža tankog creva je rendgenski pregled kojim se prati prolazak kontrastnog sredstva kroz tanko crevo. Pre pregleda je neophodno sprovesti odgovarajuću pripremu digestivnog trakta, o kojoj pacijente detaljno obaveštavaju naše sestre prilikom zakazivanja pregleda. Pregled se izvodi tako što pacijent popije barijumsko mleko a zatim se vrši RTG snimanje u određenim vremenskim intervalima. Pasaža tankog creva radi se ukoliko postoji sumnja na tumor tankog creva, divertikulume, promena karaktera pražnjenja stolice, bolovi u stomaku, kod nerazjašnjenih mučnina i povraćanja, i kod drugih patoloških stanja.
Kolonografija je radiološka dijagnostička metoda snimanja debelog creva pomoću rendgenskih zrakova. Pregled se radi uz pomoć kontrasta, koji omogućava adekvatnu vizualizaciju zida debelog creva i uočavanje eventualnih patoloških promena. Glavni razlog izvođenja kolonografije jeste skrining na postojanje polipa ili karcinoma debelog creva. Na ovaj pregled lekar će Vas uputiti ukoliko postoji sumnja na postojanje karcinoma ili polipa debelog creva, a imali ste neki od simptoma i znakova karakterističnih za ova stanja: promena karaktera pražnjenja stolice, pojave krvi u stolici, nelagodnost ili bol u stomaku, nadutost ili gubitak u telesnoj težini. Preduslov uspešnosti pregleda jeste dobra priprema, te će Vas prilikom zakazivanja pregleda naše sestre detaljno obavestiti o načinu pripreme za ovaj pregled.